تروریسم

تروریسم یکی از واژه هایی است که امروزه در ادبیات سیاسی جهان کاربرد بسیار گسترده ای یافته است اما توافقی جامع و جهانی در تعریف تروریسم وجود ندارد. سیستم‌های حقوقی مختلف و سازمان‌های دولتی از تعریف‌های متفاوتی استفاده می‌کنند. علاوه بر این، خود دولت‌ها نیز با بی‌اعتنایی به مذاکره و فراهم‌آوردن تعریفی قانونی و تعهدآور در این باره بی‌میلی نشان داده‌اند. این دشواری‌ها ناشی از این واقعیت است که این اصطلاح از لحاظ سیاسی و احساسی اصطلاحی پرمعنی و برانگیزاننده است. به عنوان مثال، در ایالات متحده آمریکا، تروریسم در فصل ۲۲ بند ۳۸۶ قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، این‌گونه تعریف شده‌است که: «ارتکاب خشونتِ از پیش اندیشیده، با انگیزه سیاسی علیه اهداف غیررزمی توسط گروه‌های فرعیِ ملی یا عوامل زیرزمینی» است. تعریف کلی تروریسم شامل موارد زیر است:
- استفاده از خشونت یا تهدید خشونت در راه دستیابی به اهداف سیاسی، تغییر مذهبی یا ایدئولوژیک است.
- ارتکاب آن تنها توسط عناصر غیردولتی و یا افراد وابسته با پوشش مخفی، وابسته به دولت‌های مربوطه خود، صورت می‌پذیرد.
- به قربانیانی بیشتر از آنچه که مستقیماً به‌عنوان هدف در دسترسند، دسترسی دارد، و همچنین اهداف متشکل از طیف گسترده‌تری از جامعه را پوشش می‌دهد.
- هم از نظر حقوق کیفری (به عنوان مثال، جرمی که طبق قوانین غیرقانونی ساخته شده)، و نیز از دیدگاه عرف اجتماعی مردود شناخته شده (یعنی جرم و جنایتی که بطور ذاتی غیراخلاقی یا غلط است).

فرهنگ علوم سیاسی نیز این تعریف را از ترور ارائه می‌‌دهد : ترور به معنای وحشت و ترس زیاد است. همچنین در معنی حزب یا جنبشی که باعث حالت ترور شود به کار رفته است . اصطلاحا‌ به حالت وحشت فوق‌العاده‌ای اطلاق می‌‌‌شود که ناشی از دست زدن به خشونت و قتل و خونریزی از سوی یک گروه، حزب ویا دولت به منظور نیل به هدفهای سیاسی،کسب و یا حفظ قدرت است.
تروریسم می‌‌تواند همچون یک روش مورد استفاده حکومتی قرار گیرد که در آن اقتدار دولت با اعمال خشونت و از طریق قرار دادن ملت در حالت هراس جمعی و ترس دائم (رژیم وحشت) تحمیل می‌‌شود. اصطلاح تروریسم دولتی، غالبا‌ برای توصیف عمل حکومتهای گوناگون در سازماندهی مستقیم یا کمک غیر مستقیم به مرتکبان اقدامات خشونت بار در سایر کشورها به کار می‌‌رود. بعضی از عملیات تروریستی در پوشش دیپلماتیک یا از طریق استخدام تروریست به منظور از میان بردن مخالفان سیاسی برخی از رژیمها در کشورهای دیگر صورت می‌‌گیرد که به آن تروریسم دولتی می‌‌گویند. کارهای خشونت آمیز وغیر قانونی حکومتها برای سرکوبی مخالفان خود و ترساندن آنان نیز در ردیف تروریسم قرار دارد که از آن به عنوان تروریسم دولتی یاد می‌‌شود.
بخش گسترده‌ای از سازمان‌های سیاسی مانند گروه‌های چپی، تا گروهای راستی، ملی‌گرایان، گروهای مذهبی، انقلابیون و حتی دولت‌های حاکم برای پیشبرد اهداف خود از تروریسم استفاده نموده‌اند.